Hôm nay, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về cuộc đời của kẻ thù không đội trời chung với Chanel, người đã phải lòng với chủ nghĩa siêu thực và mang đến những nhân tố gây sốc vào thời trang.
Elsa Schiaparelli trở nên nổi tiếng bởi sự kết hợp những mối quan hệ xã hội ở Paris, cũng là cách đã đưa bà đến thẳng với Hollywood, và là người thiết kế cho Greta Garbo và Mae West.
(Schiaparelli trong phòng làm việc)
Rome, Ý – Những năm 20 và 30 là thời gian tuyệt vời của thời trang cao cấp – người ta thường chấp nhận rằng sự nhạy cảm trong thiết kế và thậm chí khả năng kinh doanh tốt không phải là những điều duy nhất để đưa một nhân tài lên vị trí đỉnh cao.
Thủ đoạn tàn nhẫn, chủ nghĩa cơ hội, và hợm hĩnh cũng cần thiết, bốn điều này đều có ở Elsa Schiaparelli. Khi Coco Chanel công khai gọi bà là “nghệ sĩ người Ý may quần áo,” đó không chỉ là sự coi thường với người phụ nữ được coi như nữ hoàng của thời điểm đó, mà còn là sự thừa nhận trong tiềm thức về kiến thức của người Ý với thời trang, thay vì phá hoại Schiaparelli, sự chế giễu này của Chanel lại làm cho Elsa nhanh chóng tăng tốc dẫn đầu trên đỉnh cao của thời trang.
(Schiaparelli và Salvador Dalí ở Chez Lopez, Neuilly, Pháp)
Elsa Schiaparelli xuất thân từ tầng lớp thượng lưu, với sự giáo dục uyên bác. Sinh ra ở Ý nào năm 1890, bà đã bị ảnh hưởng từ khi còn là một cô gái bởi trí thức và bằng cấp. Cuộc sống của bà được bao quanh bởi cái đẹp, sự tinh tế và sang trọng nhưng bà khao khát sự hùng vĩ, lộng lẫy.
Bà đã tìm thấy những gì mình cần từ khi còn là một cô gái, bà đã trông thấy một nhà quý tộc lập dị Marchesa Casati dắt một con báo với một sợi dây xích đính nạm kim cương. Sự táo bạo và phong cách đó không bao giờ thoát khỏi Schiaparelli. Sự thật bà đã dành cả đời chỉ để cố gắng tạo ra một điều ma thuật Casati, không chỉ với quần áo mà còn trong chính cuộc sống của mình.
(Schiaparelli đến New York bằng tàu biển Pháp)
Paris vào những năm 30, Elsa Schiaparelli có thể được coi là một nhân vật giải trí, đầy màu sắc và bất cần của nền thời trang – nhà tạo mẫu đầu tiên khiến thời trang cao cấp trở nên thú vị hơn.
Cách tiếp cận của bà đã đem lại nhiều nhiều tai tiếng trong giới chuyên môn, nhưng lại nhận được ủng hộ cuồng nhiệt của giới nghệ sĩ và trí thức. Jean Cocteau đã tham dự các buổi trình diễn thời trang và Salvador Dali đã tạo ra những món đồ đặc biệt cho bà. Cũng như những người ngưỡng mộ, không có gì ngạc nhiên khi Schiap cũng có cả những kẻ thù của mình.
Chanel cực kỳ ghen tị, bất an và đặc biệt không thích Schiap, luôn tìm mọi cách để cạnh tranh, nhưng Elsa Schiaparelli đã quá mạnh để có thể bị ảnh hưởng bởi những lời bình luận ác ý. Hơn cả những màu sắc rực rỡ, bà đã có một cuộc sống vui nhộn, đồng thời cũng không ít những đời đồn thổi xung quanh.
(Ảnh internet)
Bất cứ nơi nào cô ấy đến, cô ấy đều có rất nhiều những mối quan hệ xã hội, bản thân Elsa Schiaparelli luôn là một tin tức nổi bật ở bất cứ nơi nào. Như tạp chí Time đã nhận xét: “Schiaparelli là người được xuất hiện với từ “thiên tài,” nhiều nhất trên các mặt báo.
Nhưng không chỉ được coi là thiên tài về thời trang mà thậm chí là cả thiên tài về lĩnh vực sáng tạo, không chỉ có tinh thần của thời đại mà sự sáng tạo còn còn thể hiện trong chủ nghĩa siêu thực mà bà theo đuổi.
Như tiểu thuyết cổ điển, chồng của Schiap đã bỏ rơi bà với một đứa con gái và một gia tài cạn kiệt. Trên thực tế, bà đã trải qua những ngày cuối cùng ở New York trong sự nghèo túng, thiếu thốn. Bà đã được một người bà giúp đỡ, trả tiền cho vé để bay đến Pháp, về lại chính quê hương mình. Rất nhanh sau đó, trong một cuộc gặp gỡ tình cờ với Paul Poiret – người được mệnh danh là cha đẻ của thời trang cao cấp Paris – đã thay đổi cuộc đời của bà.
(Công chúa Jean Poniatowski đội chiếc mũ của Schiaparelli)
Trong thời kỳ phát triển của Elsa Schiaparelli, bà đã bán những bức vẽ thời trang cho nhà mốt Maggy Rouff, mặc dù vị giám đốc của nhà mốt ngày đã từng nói với bà rằng sẽ tốt hơn nếu bà về quê trồng khoai.
Vào năm 1925, một người bạn giàu có đã mua một ngôi nhà làm thời trang cho bà. Một năm sau, bà đã đưa ra một bộ sưu tập nhỏ, được chụp bởi nhiếp ảnh gia nổi tiếng George Hoyningen-Huene cho ấn bản Vogue vào tháng 2 năm 1927, chỉ với một chú thích đơn giản là: “Schiaparelli,” những chiếc áo len với cảm hứng từ những đường ô sọc của trường phái lập thể, đã gây nhiều tranh cãi. Schiap đã tạo dựng sự nghiệp từ những cảm hứng nghệ thuật đến từ Picasso, Cocteau, Picabia và cả những tia sáng dẫn đường của chủ nghĩa siêu thực.
Một cánh cửa được mở ra, không chỉ vì sự thông minh sắc sảo mà còn nhờ bởi sự kết giao xã hội của bà (điều mà cả Chanel cũng không có), bởi tài năng, bởi tình yêu của chồng Bettina Berger, từ một người mẫu người Mỹ đã trở thành một nhân vật quan hệ công chúng, người đầu tiên cũng là người có ảnh hưởng nhất ở Paris.
(Ảnh: Vogue)
Bà đã làm lu mờ Chanel như thế nào? Chắc chắn trên các cột tin tức, tên của bà luôn nổi bật hơn đối thủ. Bà được biết đến với thế giới văn minh như là một biểu tượng của sự táo bạo, thông minh, quyến rũ, sành điệu.
Một hình ảnh thu nhỏ của sự sang trọng kiểu Pháp, từ cách ăn mặc của riêng bà, những buổi trình diễn thời trang đặc sắc, và cả sự hiện diện trên những tờ báo quốc tế với sự giàu có.
(Schiaparelli trên Vogue mặc áo khoác lụa taffetta)
Chai nước hoa “Shocking,” được lấy cảm hứng sau lần thăm Hollywood của Schiaparelli vào năm 1937, bà đã gặp Mae West cùng thời điểm với Garbo, diễn viên xiếc nổi tiếng nhất thế giới, đã giúp cho bà trở nên giàu có. Schiap đã đưa ra loại nước hoa vượt lên tất cả những loại nước hoa mà các nhà thiết kế khác ở Paris đã có, và có được doanh thu thực sự thành công. Chanel có No 5, Lanvin có Arpege, không kể đến Joy cửa nhà thiết kế Patou, ngày nay chúng ta có thể nói Schiap đã là một nữ doanh nhân đều màu sắc, và bà luôn biết mình còn thiếu điều gì để trở nên hoàn hảo hơn.
(Ảnh: Vogue)
Bà đã thiết kế trang phục cho phim Hollywood và trang phục cho các nữ ngôi sao lớn của Studio Systems, trong đó có Marlene Dietrich rất thích thiết kế vai độn cao mà Schiap đã thiết kế rất tinh phức tạp. Cùng thời điểm này Salvador Dali, nghệ sĩ được biết đến nhiều nhất từ xưa đến nay với chủ nghĩa siêu thực, đang hợp tác cùng Chanel, nhưng đã bất ngờ bị thu hút bởi vẻ ngoài quyến rũ của Mae West. Ông đã thiết kế một chiếc ghế bành đệm theo hình đôi môi của nữ diễn viên, sau nhiều cuộc thảo luận, nó được gửi đến cho Schiap, nhưng thay vì màu hồng như bà muốn thì nó lại được làm bằng màu đỏ, vì vậy bà đã từ chối lời mời hợp tác của Salvador Dali.
Bà đã không quên hình dáng của Mae West, một thân hình nữ tính tuyệt vời đối lập với hầu hết các phụ nữ hàng đầu Hollywood. Vì vậy, bà đã chớp lấy cơ hội làm thiết kế trang phục cho các ngôi sao “Every Day’s a Holiday,” lấy bối cảnh vào thời điểm chuyển giao thế kỷ, những bộ trang phục sẽ tôn lên vóc dáng gợi cảm của cô.
(Ảnh: Vogue)
Bà đã đặt tên cho loại nước hoa là “Shocking,” bởi nó đã gây lên một cơn sốt trên toàn thế giới và ngay lập tức trở thành sản phẩm bán chạy nhất, cũng tương tự như vậy với một chiếc váy có túi chứa khí bên trong vạt áo, có thể thổi phồng lên để tạo một bộ ngực chuẩn châu Âu. Sự choáng ngợp thật sự này của Dior được coi tương đương với “New Look,” của Dior. Nó thực sự đã làm nên tên tuổi của bà. Elsa Schiaparelli bắt đầu triều đại thực sự của mình với tư cách là người quan trọng nhất và được săn lùng nhất ở Paris, một nhân vật của thế giới, một phụ nữ rất giàu có và có sức ảnh hưởng lớn. Điều duy nhất mà Schiap không thể kiểm soát được đó là tình hình chính trị quốc tế. Vào cuối những năm 30 một lần nữa lại chống lại bà, Châu u đang dần rơi và chiến tranh và Mỹ cũng sớm theo sau.
(Ảnh: Vogue)
Schiaparelli đã học được nghệ thuật kết bạn hữu ích ở New York và Paris, mặc dù giàu có, nhưng bà không phải không biết đến những ngày tháng nghèo khó. Bà biết tiếng chuột chạy chạy khắp phòng ngủ là như thế nào, vì vậy bà biết làm sao để ứng phó với việc Paris bị chiếm đóng. Những mỗi quan hệ xã hội cao cấp của bà đủ đảm bảo chắc chắn rằng bà vẫn luôn có những thứ xa xỉ và có các đặc quyền riêng. Khi Paris chỉ có 7 chiếc xe được cấp phép, bà đã có riêng trong tay 3 chiếc. Lời giải thích của bà với những quyền miễn trừ ngoại giao đặc biệt với nguồn gốc khộng xác định được cung cấp từ lãnh sự Mỹ ở Paris hay người Đức cấp.
(Ina Claire đội một mũ len của Schiaparelli)
Vào tháng 6 năm 1940, Waltter Winchell, một phóng viên nổi tiếng nhất nước mỹ đã đưa tin rằng Schiaparelli là một gián điệp. Tin tức có tính xác thực cao, J Edgar Hoover người đứng đầu FBI cũng tin vào những cáo buộc đó, mặc dù không có chứng cứ xác minh. Khi đó, hộ chiếu Ý của bà cũng không có lợi. Bà đã làm việc gây quỹ cho các tổ chức cứu trợ Mỹ và Pháp trước khi bà rời Paris đến Mỹ, nơi bà ở lịa trong suốt cuộc chiến tranh.
(Tay vợt Tây Ban Nha Lilí Álvarez mặc váy của Schiaparelli trong giải đánh tennis North London Tennis ở Highbury)
Khi quay trở lại Paris, mọi thứ giờ đây đã thay đổi. Schiaparelli đã bị lấy mất đất đai, tài sản. Không ai còn nhắc đến “Schiap,” nữa, bây giờ một cái tên khác được thay thế đó chính là Dior. Ông đã thế chân Schiap để trở thành người được báo chí thế giới ưu ái, mặc dù các ấn phẩm vẫn đưa tin về bà, nhưng số lượng bài đã giảm đi nhiều so với trước kia. Dù lý do là gì Schiaparelli cũng cũng thể lấy lại được đỉnh cao mà bà đã có ở những năm 30.
(Agneta Fischer mặc áo tắm dệt len làm thủ công của Schiaparelli.)
Nhưng không thể phủ nhận vị trí của Schiap trong ngôi đền thờ các nhà thiết kế vĩ đại của Pháp. Ảnh hưởng của bà đã hình thành lên những nhân vật như Yves Saint Laurent, người đã tuyên bố rằng bà đã “đạp lên rất những thứ tầm thường… trí tưởng tượng của bà là không có giới hạn,” và Jean Paul Gaultier, người đã lưu giữ những biểu tượng tinh thần của Schiap tồn tại, coi bà như người đã sáng lập ra hình dáng thời trang hiện đại của những năm 50, nhiều hãng khác và ngay cả như Dior không làm được.
(Ảnh: Vogue)
Một người phụ nữ như Schiaparelli không dễ dàng bỏ cuộc, bà đã chống lại và giành quyền quản lý, giữ lại ngôi nhà và tiếp tục hoạt động bằng những chiến lược kinh doanh. Mà đã kiếm được tiền từ những hợp đồng cấp phép cho dòng sản phẩm đồ lót, sơn móng, và thậm chí cả trang phục thể thao cho nam giới và cà vạt, chưa kể đến nệm, rèm nhà tắm đều mang tên Schiaparelli. Bà đã một doanh nhân giỏi, một người sắc sảo trong việc quan sát và nắm bắt thị trường. Trong một phỏng vấn với tờ New York Times bà từng nói “Life has changed.. Even people with money aren’t spending it in the way they used to.”
(Ngôi nhà của Schiaparelli, ảnh: Internet)
Năm 1954, Elsa Schiaparelli cuối cùng cũng đóng cửa nhà mốt thời trang cao cấp của mình, vốn được thành lập từ ba chiếc áo len được dệt bởi một người Armenia và ngay từ khi khởi đầu, việc bán túi xách, khăn choàng, và găng tay đã giúp bà có thể làm đồ may đo và trang phục dạ hội sau này. Ở tuổi 60, khi là trở thành bà ngoại, và muốn nghỉ ngơi, bà đã mua một ngôi nhà nhỏ ở Hammamet, nơi đã mang lại cho mà rất nhiều niềm vui. Những bữa tiệc, đặc biệt là những buổi dạ hội lộng lẫy mà bà đã từng tham dự đã kết thúc. Bà mất trong một giấc ngủ nằm 83 tuổi vào ngày 13 tháng 11 năm 1973.
(Ngôi nhà của Schiaparelli, ảnh: Internet)
Theo một cách nào đó, Elsa Schiaparelli đã làm việc không hợp thời. Chỉ mình bà biết cách tận dụng sức mạnh to lớn của chủ nghĩa siêu thực, chỉ có bà có thể làm bạn với tất cả các nghệ sĩ, từ Marcel đến Salvador Dali, và chỉ có bà mới có thể làm việc với họ để tạo ra những trang phục thú vị thống trị Paris những năm 20 và 30.
(Ngôi nhà của Schiaparelli, ảnh: Internet)
(Theo thebusinesoffashion.com và vogue.co.uk)